Božović i drugi protiv Crne Gore

Država na koju se presuda odnosi
Crna Gora
Institucija
Evropski sud za ljudska prava
Stepen važnosti
3
Jezik
Crnogorski
Datum
25.04.2024
Članovi
6
6-1
P1-1
P1-1-1
Kršenje
6
6-1
P1-1
P1-1-1
Nekršenje
nije relevantno
Ključne reči
(Čl. 6) Pravo na pravično suđenje
(Čl. 6) Postupak izvršenja
(Čl. 6-1) Pristup sudu
(P1-1) Zaštita imovine
(P1-1-1) Neometano uživanje imovine
Broj predstavke
42403/20
Zbirke
Sudska praksa
Presuda ESLJP
Odbor
Sažetak
Podnosioci predstavke su se prituživali na neizvršenje domaćih sudskih odluka donetih u njuhovu korist.

Sud ponavlja da izvršenje presude bilo kog suda mora da se posmatra kao sastavni deo „suđenja” u smislu člana 6. Takođe se poziva na svoju praksu kada je u pitanju neizvršenje ili odloženo izvršenje pravosnažnih domaćih presuda. Sud dalje primećuje da je odlukama u konkretnom predmetu naloženo preduzimanje konkretnih radnji. Stoga, Sud smatra da predmetne odluke predstavljaju „imovinu” u smislu člana 1 Protokola br. 1.

U vodećim predmetima R. Kačapor i drugi protiv Srbije i Mijanović protiv Crne Gore, Sud je već utvrdio povredu u odnosu na slična pitanja kao u ovom predmetu.

Pozivajući se na svoju praksu po ovom pitanju, Sud smatra da u konkretnom predmetu nadležni organi nijesu uložili sve neophodne napore da u potpunosti i blagovremeno izvrše odluke koje su donijete u korist podnosilaca predstavke. Stoga, pritužbe su prihvatljive i otkrivaju povredu člana 6 stav 1 Konvencije i člana 1 Protokola br. 1.
Preuzmite presudu u pdf formatu

 EVROPSKI SUD ZA LJUDSKA PRAVA

PRVO ODJELJENJE

PREDMET BOŽOVIĆ I DRUGI protiv CRNE GORE

(Predstavka br. 42403/20)

PRESUDA

STRAZBUR

25. april 2024. godine

Ova presuda je pravosnažna ali može biti predmet redakcijske izmjene.

U predmetu Božović i drugi protiv Crne Gore,

Evropski sud za ljudska prava (prvo Odjeljenje), na zasijedanju Odbora u sastavu:

Péter Paczolay, predsjednik,
Gilberto Felici,
Raffaele Sabato, sudije,
i Viktoriya Maradudina, postupajući u svojstvu zamjenika registrara Odjeljenja,

Nakon vijećanja na sjednici zatvorenoj za javnost 4. aprila 2024. godine, Donosi sljedeću presudu, koja je usvojena toga dana:

POSTUPAK

  1. Predmet je pokrenut predstavkom protiv Crne Gore koja je podnijeta Sudu na osnovu člana 34 Konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda („Konvencija“) dana 18. avgusta 2020. godine.
  2. Podnosioce predstavke je zastupao g-din B. Ćupić, advokat iz Podgorice.
  3. Vlada Crne Gore („Vlada”) je pisanim putem obaviještena o predstavci.

ČINJENICE

  1. Detalji o podnosiocima predstavke i relevantne informacije o predstavci navedeni su u priloženoj tabeli.
  2. Podnosioci predstavke su se prituživali na neizvršenje domaćih odluka donijetih protiv preduzeća u društvenom/državnom vlasništvu.
  3. Dana 18. jula 2019. godine Ustavni sud je utvrdio povredu prava podnosilaca predstavke zagarantovanih članom 6 stav 1 Konvencije i članom 1 Protokola br. 1 uz Konvenciju zbog neizvršenja. Podnosiocima predstavke je dosuđen iznos od po 2.000,00 eura na ime nematerijalne štete. Međutim, domaće odluke koje su razmatrane u ovom predmetu su ostale neizvršene do danas.

PRAVO

I. NAVODNA POVREDA ČLANA 6 STAV 1 KONVENCIJE I ČLANA 1 PROTOKOLA BR. 1

  1. Podnosioci predstavke su se prvenstveno prituživali na neizvršenje domaćih odluka donijetih u njihovu korist. Pozivali su se na član 6 stav Konvencije i član 1 Protokola br. 1.
  2. Sud ponavlja da izvršenje presude bilo kog suda mora da se posmatra kao sastavni dio „suđenja” u smislu člana 6. Takođe se poziva na svoju praksu kada je u pitanju neizvršenje ili odloženo izvršenje pravosnažnih domaćih presuda (vidjeti Hornsby protiv Grčke, br. 18357/91, stav 40, Izvještaji o presudama i odlukama 1997-II).
  3. Sud dalje primjećuje da je odlukama u konkretnom predmetu naloženo preduzimanje konkretnih radnji. Stoga, Sud smatra da predmetne odluke predstavljaju „imovinu” u smislu člana 1 Protokola br. 1.
  4. U vodećim predmetima R. Kačapor i drugi protiv Srbije (br. 2269/06 i 5 drugih, stavovi 97-99, 106-16 i 119-20, 15. januar 2008. godine) i Mijanović protiv Crne Gore (br. 19580/06, stavovi 81-91,  17. septembar 2013. godine), Sud je već utvrdio povredu u odnosu na slična pitanja kao u ovom predmetu.
  5. Nakon ispitivanja cjelokupne dokumentacije koja mu je dostavljena, Sud nije utvrdio nijednu činjenicu ili argument koji može da ga ubijedi da donese drugačiji zaključak o prihvatljivosti i osnovanosti ovih pritužbi. Pozivajući se na svoju praksu po ovom pitanju, Sud smatra da u konkretnom predmetu nadležni organi nijesu uložili sve neophodne napore da u potpunosti i blagovremeno izvrše odluke koje su donijete u korist podnosilaca predstavke.
  6. Stoga, pritužbe su prihvatljive i otkrivaju povredu člana 6 stav 1 Konvencije i člana 1 Protokola br. 1.

II. PRIMJENA ČLANA 41 KONVENCIJE

  1. Imajući u vidu dokumenta koja posjeduje i svoju praksu (vidjeti, konkretno, R. Kačapor i drugi, gore citirana, stavovi 123-26; Stošić protiv Srbije, br. 64931/10, stavovi 66-68, 1. oktobar 2013. godinei Mastilović i drugi protiv Crne Gore, br. 28754/10, stav 52, 24. februar 2022. godine), Sud smatra razumnim da podnosiocima predstavke ne dosudi naknadu na ime nematerijalne štete, jer je ista već dosuđena na domaćem nivou (vidjeti stav 6 gore), ali im dosuđuje iznos na ime troškova i izdataka kako je navedeno u priloženoj tabeli.
  2. Sud dalje primjećuje da tužena država ima neizmirenu obavezu da izvrši presude koje ostaju izvršne.

IZ OVIH RAZLOGA, SUD, JEDNOGLASNO,

  1. Proglašava predstavku prihvatljivom;
  2. Utvrđuje da ova predstavka otkriva povredu člana 6 stav 1 Konvencije i člana 1 Protokola br. 1 zbog neizvršenja domaćih odluka donijetih protiv preduzeća u društvenom/državnom vlasništvu;
  3. Utvrđuje da je tužena država dužna da obezbijedi, koristeći adekvatna sredstva, u roku od tri mjeseca, izvršenje neizvršenih domaćih odluka navedenih u priloženoj tabeli;
  4. Utvrđuje

(a)   da je tužena država dužna da plati podnosiocima predstavke, u roku od tri mjeseca, iznos naveden u priloženoj tabeli po stopi primjenjivoj na dan isplate;

(b)  da se od isteka navedena tri mjeseca do isplate obračunava kamata na gore navedeni iznos po stopi koja je jednaka najnižoj kamatnoj stopi Evropske centralne banke tokom zateznog perioda uz dodatak od tri procentna poena.

Sačinjeno na engleskom jeziku i objavljeno u pisanoj formi 25. aprila 2024. godine na osnovu Pravila 77 stavovi 2 i 3 Poslovnika Suda.

Viktoriya Maradudina

Péter Paczolay

postupajući u svojstvu zamjenika registrara

predsjednik

 

__________________________________________

Prevod presude Zastupnika Crne Gore pred ESLJP preuzet sa hudoc.echr.coe.int

 

FIRST SECTION

CASE OF BOŽOVIĆ AND OTHERS v. MONTENEGRO

(Application no. 42403/20)

JUDGMENT

STRASBOURG

25 April 2024

This judgment is final but it may be subject to editorial revision.

In the case of Božović and Others v. Montenegro,

The European Court of Human Rights (First Section), sitting as a Committee composed of:

 Péter Paczolay, President,
 Gilberto Felici,
 Raffaele Sabato, judges,

and Viktoriya Maradudina, Acting Deputy Section Registrar,

Having deliberated in private on 4 April 2024,

Delivers the following judgment, which was adopted on that date:

PROCEDURE

1.  The case originated in an application against Montenegro lodged with the Court under Article 34 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (“the Convention”) on 18 August 2020.

2.  The applicants were represented by Mr B. Ćupić, a lawyer practising in Podgorica.

3.  The Montenegrin Government (“the Government”) were given notice of the application.

THE FACTS

4.  The applicants’ details and information relevant to the application are set out in the appended table.

5.  The applicants complained of the non-enforcement of domestic decisions given against socially/State-owned companies.

6.  On 18 July 2019 the Constitutional Court found a violation of the applicants’ rights under Article 6 § 1 of the Convention and Article 1 of Protocol No. 1 to the Convention on account of the non-enforcement. The applicants were awarded 2,000 euros (EUR) each in non-pecuniary damage. However, the domestic decisions under consideration remain unenforced.

THE LAW

  1. ALLEGED VIOLATION OF ARTICLE 6 § 1 OF THE CONVENTION AND OF ARTICLE 1 OF PROTOCOL NO. 1

7.  The applicants complained principally of the non-enforcement of domestic decisions given in their favour. They relied on Article 6 § 1 of the Convention and on Article 1 of Protocol No. 1.

8.  The Court reiterates that the execution of a judgment given by any court must be regarded as an integral part of a “hearing” for the purposes of Article 6. It also refers to its case-law concerning the non-enforcement or delayed enforcement of final domestic judgments (see Hornsby v. Greece, no. 18357/91, § 40, Reports of Judgments and Decisions 1997II).

9.  The Court further notes that the decisions in the present case ordered specific action to be taken. The Court therefore considers that the decisions in question constitute “possessions” within the meaning of Article 1 of Protocol No. 1.

10.  In the leading cases of R. Kačapor and Others v. Serbia (nos. 2269/06 and 5 others, §§ 97-99, 106-16 and 119-20, 15 January 2008) and Mijanović v. Montenegro (no. 19580/06, §§ 81-91, 17 September 2013), the Court already found a violation in respect of issues similar to those in the present case.

11.  Having examined all the material submitted to it, the Court has not found any fact or argument capable of persuading it to reach a different conclusion on the admissibility and merits of these complaints. Having regard to its case-law on the subject, the Court considers that in the instant case the authorities did not deploy all necessary efforts to enforce fully and in due time the decisions in the applicants’ favour.

12.  These complaints are therefore admissible and disclose a breach of Article 6 § 1 of the Convention and Article 1 of Protocol No. 1.

  1. APPLICATION OF ARTICLE 41 OF THE CONVENTION

13.  Regard being had to the documents in its possession and its own caselaw (see, in particular, R. Kačapor and Others, cited above§§ 123-26; Stošić v. Serbia, no. 64931/10, §§ 66-68, 1 October 2013; and Mastilović and Others v. Montenegro, no. 28754/10, § 52, 24 February 2022) the Court considers it reasonable not to award the applicants compensation in respect of non-pecuniary damage because it has already been awarded domestically (see paragraph 6 above), but to award them a sum for costs and expenses indicated in the appended table.

14.  The Court further notes that the respondent State has an outstanding obligation to enforce the domestic decisions which remain enforceable.

FOR THESE REASONS, THE COURT, UNANIMOUSLY,

  1. Declares the application admissible;
  2. Holds that this application discloses a breach of Article 6 § 1 of the Convention and Article 1 of Protocol No. 1 concerning the non‑enforcement of domestic decisions given against socially/State-owned companies;
  3. Holds that the respondent State shall ensure, by appropriate means, within three months, the enforcement of the pending domestic decisions referred to in the appended table;
  4. Holds

(a) that the respondent State is to pay the applicants, within three months, the amount indicated in the appended table at the rate applicable at the date of settlement;

(b) that from the expiry of the above-mentioned three months until settlement simple interest shall be payable on the above amount at a rate equal to the marginal lending rate of the European Central Bank during the default period plus three percentage points.

Done i English, and notified in writing on 25 April 2024, pursuant to Rule 77 §§ 2 and 3 of the Rules of Court.

 Viktoriya Maradudina            Péter Paczolay

 Acting Deputy Registrar         President

 

 

APPENDIX

Application raising complaints under Article 6 § 1 of the Convention and Article 1 of Protocol No. 1

(non-enforcement or delayed enforcement of domestic decisions given against socially/State-owned companies)

Application no.

Date of introduction

Applicant’s name

Year of birth

 

Representative’s name and location

Relevant domestic decision

Start date of non-enforcement period

End date of non-enforcement period

Length of enforcement proceedings

Amount awarded for costs and expenses per application (in euros)[1]

42403/20

18/08/2020

(17 applicants)

Milutin BOŽOVIĆ / 1956

Vjera VUJAČIĆ / 1955

Ljubomir LJUCOVIĆ / 1960

Dejan FEJZOVSKI / 1966

Dragan KUKULIČIĆ 1976

Miodrag MARKOVIĆ 1957

Mitar MIŠOVIĆ 1952

 

 

 

 

 

Household

Dragan KRIVAĆEVIĆ 1984

Darko KRIVAĆEVIĆ 1971

Irena VLADIĆ 1975

Igor KRIVAĆEVIĆ 1972

NadeždaKRIVAĆEVIĆ 1949

 

 

 

Household

Marija PEJOVIĆ

1972

Momčilo PEJOVIĆ 1967

 

 

Household

Mileva ĐURIŠIĆ

1946

Nebojša ĐURIŠIĆ

1969

Dejan ĐURIŠIĆ

1972

 

Ćupić Branislav

Podgorica

Court of First Instance Podgorica (applicant Vujačić),

22/06/2007

 

Court of First Instance Podgorica (applicant Ljucović),

19/06/2008

 

Court of First Instance Podgorica (applicants Krivaćević and Kukuličić),

03/07/2009

 

Court of First Instance Podgorica (applicant Marković),

22/01/2009

 

Court of First Instance Podgorica (applicant Pejović),

15/07/2009

 

High Court Podgorica

(applicants Đurišić and Mišović),

13/02/2010

 

Court of First Instance Podgorica (applicant Božović),

16/11/2009

 

Court of First Instance Podgorica (applicant Fejzovski),

26/02/2010

 

Court of First Instance Podgorica (applicants Ljucović, Marković, Krivaćević, Kukuličić, and Pejović),

07/10/2010

 

Court of First Instance Podgorica (applicant Vujačić),

06/12/2012

11/07/2007

 

 

 

30/06/2008

 

 

 

25/09/2009

 

 

 

09/10/2009

 

 

 

22/12/2009

 

 

16/03/2010

 

 

 

17/06/2010

 

 

 

12/10/2010

 

 

21/12/2012

 

 

11/12/2013

 

 

 

pending

more than 16 years, 8 months and 10 days

 

pending

more than 15 years, 8 months and 21 days

 

pending

more than 14 years, 5 months and 25 days

 

pending

more than 14 years, 12 months and 12 days

 

pending

more than 14 years, 2 months and 28 days

 

pending

more than 14 years and 5 days

 

pending

more than 13 years, 9 months and 4 days

 

pending

more than 13 years, 5 months and 9 days

 

pending

more than 11 years and 3 months

 

 

pending

more than 10 years, 3 months and 10 days

 

250

 


[1] Plus any tax that may be chargeable to the applicants.

Copyright © 2024 Pravosudna akademija, Srbija